Ζητήματα Ψυχοθεραπείας
Διαβάστε την αρθρογραφία μου από τον τοπικό τύπο
που αφορά την θεματική ενότητα: Ζητήματα Ψυχοθεραπείας
Άγχος: μια λέξη με πολλά νοήματα.
Το άγχος είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού μας σ’ ένα ερέθισμα, που του προκαλεί αρνητικά συναισθήματα. Θα λέγαμε δηλαδή ότι είναι ένας τρόπος επικοινωνίας του οργανισμού μας με τον εαυτό μας που μας κρούει τον ‘κώδωνα του κινδύνου’.
Ο λέξη άγχος προέρχεται από το ρήμα ἄγχω, που στην αρχαία ελληνική γλώσσα σημαίνει σφίγγω, πνίγω, στραγγαλίζω. Στην αγγλική γλώσσα ο όρος στρες σημαίνει πίεση, έμφαση και αγωνία. Είναι ένα βίωμα που χωρίς σύνορα.
Το άγχος είναι μια λέξη που βρίσκεται στο επίκεντρο των καθημερινών μας συζητήσεων αφού οι ρυθμοί της ζωής έχουν αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν και οι απαιτήσεις της κοινωνίας ξεπερνάνε τις δυνατότητες μας. Η συναισθηματική αυτή κατάσταση μπορεί να είναι δημιουργική, βοηθητική και να μας ενεργοποιεί πολλές φορές στο να επιτύχουμε το ανώτερο των δυνατοτήτων μας. Πότε όμως γίνεται ανησυχητικό φαινόμενο και φτάνει στα όρια της παθολογίας; Μία παροδική έντονη ανησυχία μπορεί να θεωρηθεί φυσιολογική, όταν όμως παρατηρούμε μια συνεχή δυσφορία και υπερένταση που δυσχεραίνει την καθημερινή λειτουργικότητα ενός ατόμου, τότε το άγχος θεωρείται παθολογικό. Κάθε άτομο χαρακτηρίζεται από ένα διαβαθμισμένο μέγεθος άγχους που θεωρείται φυσιολογικό κάτω από συγκεκριμένες καταστάσεις. Τις περισσότερες φορές τα σωματικά συμπτώματα είναι αυτά που τρομάζουν πιο πολύ. Αυτή η ανησυχία προκαλεί περισσότερο άγχος και αυτό με τη σειρά του φέρνει περισσότερα σωματικά συμπτώματα. Μπαίνουμε δηλαδή σ' ένα φαύλο κύκλο που ενδυναμώνει τελικά το άγχος και διαβάλλει συστηματικά την ομαλή πνευματική και σωματική λειτουργία.
Συναισθηματικές αντιδράσεις:
1. Η ακαθόριστη ανησυχία από κάποιον απροσδιόριστο κίνδυνο. Το άτομο νιώθει ότι κάτι το απειλεί, αλλά δεν ξέρει τι. Νιώθει ένταση και ανησυχία.
2. Κρίση πανικού.
3. Αύξηση της επιθυμίας για τσιγάρο, αλκοόλ, ναρκωτικές ουσίες κ.ά.
4. Τάση φυγής, μελαγχολία.
Σωματικές αντιδράσεις:
- Απελευθέρωση της κορτιζόνης από τα επινεφρίδια.
- Αύξηση των επιπέδων της θυρεοειδικής ορμόνης στο αίμα.
- Απελευθέρωση ενδορφίνης από τον υποθάλαμο.
- Ελάττωση των σεξουαλικών ορμονών: της τεστοστερόνης στους άνδρες και της προγεστερόνης στις γυναίκες
- Πεπτικές διαταραχές.
- Απελευθέρωση της γλυκόζης στο αίμα με ταυτόχρονη αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης για τον μεταβολισμό.
- Αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα κυρίως από το συκώτι.
- Διαταραχές του καρδιακού ρυθμού. Ταχυκαρδία, καρδιακή αρρυθμία.
- Αυξημένη προμήθεια του αέρα.
- Πύκνωση του αίματος.
- Εφίδρωση του δέρματος.
- Όξυνση των αισθήσεων: μάτια, ακοή, αφή, γεύση, οσμή.
- Πονοκέφαλος, δύσπνοια, εξάψεις ή κρυάδες ή ρίγη, ζαλάδες, τάση για λιποθυμία, μουδιάσματα και μυρμηγκιά, ξηροστομία, διάρροια ή συχνουρία κ.ά.
Συμπεριφορά:
- Απομόνωση, αποξένωση, κατάθλιψη.
- Αναποφασιστικότητα, διαρκής αναζήτηση επιβεβαίωσης, απώλεια ενδιαφέροντος για σεξ
- Λεκτική και σωματική επιθετικότητα προς τους άλλους.
Πρόσφατες έρευνες έδειξαν επίσης ότι το άγχος επηρεάζει μέσω των ορμονών το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, με αποτέλεσμα άτομα με άγχος να παρουσιάζουν λιγότερη αντοχή σε διάφορες οργανικές διαταραχές.
Το παθολογικό άγχος είναι η πρώτη ψυχική δυσλειτουργία στον κόσμο σε ποσοστό περίπου 4% του παγκόσμιου πληθυσμού. Για πολλούς επιστήμονες θεωρείται «το κοινό κρυολόγημα της ψυχής» κι όπως επιβάλλεται να πάει κάποιος στο γιατρό του για να αντιμετωπίσει το κρυολόγημα που τον βασανίζει έτσι πρέπει να επισκεφτεί κανείς και τον ψυχολόγο του
